Okluzja / Bruksizm

Czym jest okluzja?

Okluzja to sposób w jaki kontaktują ze sobą zęby górne z dolnymi. Zależy ona od trzech współdziałających czynników:
• położenia i kształtu zębów,
• napięcia mięśni łączących żuchwę ze szczęką,
• położenia przestrzennego elementów w stawach skroniowo-żuchwowych.

Choroba okluzyjna ma miejsce wtedy gdy na skutek niewłaściwego kontaktu górnych i dolnych zębów harmonia pomiędzy pozostałymi elementami zostaje zaburzona, co prowadzi do szeregu nieprawidłowości.

Bruksizm to patologiczne tarcie zębami żuchwy o zęby szczęki, występujące w nocy (zgrzytanie zębami). Bruksizm zaliczany jest do parasomnii czyli zaburzeń snu. Pacjenci są często nieświadomi istnienia zaburzenia.

Jakie są charakterystyczne objawy choroby okluzyjnej i bruksizmu?

• zgrzytanie zębami w nocy podczas snu (słyszane przez domowników)
• ubytki klinowe
• recesje dziąsłowe
• bóle i rozchwianie zębów – bez wyraźnej przyczyny
• niektóre z zębów ścierają się, tracą kształt lub stają się cienkie na brzegach – „zjadanie zębów" postępujące z wiekiem
• uczucie zmęczenia mięśni twarzy lub ból zęba po obudzeniu
• bóle głowy– poranne, niewiadomego pochodzenia, często omyłkowo brane za migrenowe
• trzaski w stawach, efekt przeskakiwania, zbaczania żuchwy podczas szerokiego otwarcia
• bóle stawów skroniowo–żuchwowych
• zmęczenie podczas żucia twardych i ciągnących się pokarmów
• szumy w uszach

Objawy choroby okluzyjnej i bruksizmu są prawie identyczne!

Jak diagnozować i leczyć?
Przeprowadzamy dokładny wywiad oraz badanie zębów, mięśni i stawów skroniowo–żuchwowych. Pobieramy wyciski szczęki i żuchwy, pomiar łukiem twarzowym i rejestrację zgryzu. Po przeniesieniu tych danych do artykulatora, jesteśmy w stanie ocenić, czy mamy do czynienia z zaburzeniami okluzji i jakiego rodzaju leczenie podjąć (jeśli faktycznie jest potrzebne). Gdy stwierdzamy bruksizm, wykonujemy specjalną nakładkę do stosowania w nocy, która chroni zęby przed ścieraniem.

Metody leczenia choroby okluzyjnej:

1. Ekwilibracja – selektywne szlifowanie zębów w granicach szkliwa, rzędu kilkudziesięciu mikrometrów, co poprawia zgryz
2. Ortodoncja – prostowanie zębów aparatami ortodontycznymi
3. Protetyka – odpowiednio wykonane korony i mosty
4. Chirurgia stomatologiczna– usuwanie zębów przeszkadzających w zgryzie np. zębów mądrości

Metody leczenia bruksizmu:
1. Ekwilibracja - selektywne szlifowanie zębów w granicach szkliwa, rzędu kilkudziesięciu mikrometrów, co poprawia zgryz
2. Nakładki chroniące zęby, używane w nocy
3. Metody farmakologiczne

Postawienie diagnozy oraz wykrycie tych chorób nie jest proste, jednak po zastosowaniu leczenia pacjenci twierdzą, że czują zdecydowanie większy komfort, mogą wreszcie lepiej spać i mają wrażenie, że ich zęby bardziej do siebie pasują.

Według niektórych badaczy choroba okluzyjna jest częstszym czynnikiem powodującym utratę zębów niż próchnica. Jest przyczyną wypadania wypełnień, odłamywania fragmentów zębów, pękania koron czy mostów protetycznych. Dentysta powtarza założenie wypełnienia, mostu czy korony, nieraz nawet kilkakrotnie, niestety bez trwałego efektu. Przyczyna jednak nie tkwi w złym ich wykonaniu, lecz w pracy mięśni pacjenta, które niszczą założone wypełnienie czy pracę protetyczną.

Jeżeli zauważasz u siebie powyższe objawy, umów się na konsultację specjalistyczną.